Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης της ΝΔ για την Τοπική Διοίκηση ξεδιπλώθηκε με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που ψηφίστηκε την περασμένη Πέμπτη στην Ολομέλεια της Βουλής. Ενας σχεδιασμός που «πατάει» σε προηγούμενες παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ στον «Κλεισθένη», επιβεβαιώνοντας ότι και εδώ, η ΝΔ βρήκε στρωμένο το έδαφος για να πάει ένα βήμα πιο πέρα την αντιλαϊκή επίθεση .
Στην πραγματικότητα, αυτό που προωθούν με τις μεταρρυθμίσεις τους όλες οι κυβερνήσεις, είναι η καλύτερη προσαρμογή των λειτουργιών των δήμων και των Περιφερειών - ως μέρος της κρατικής μηχανής - στην στήριξη της καπιταλιστικής ανάπτυξης, της επιχειρηματικότητας κτλ.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά πώς εκφράζεται το παραπάνω μέσω των άρθρων του νομοσχεδίου και όσων πρόκειται να υλοποιηθούν από τον επόμενο Σεπτέμβρη, όταν και θα ορκιστούν τα νέα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια.
Οι ρυθμίσεις αυτές:
-- Θεσμοθετούν τη σύμπραξη παρατάξεων «για τη διακυβέρνηση του δήμου» με κορμό την παράταξη του εκλεγμένου δημάρχου ή περιφερειάρχη, και στη βάση αυτής της νέας πλειοψηφίας διαμορφώνεται και το σύστημα της διοίκησης. Αυτή η σύμπραξη δηλώνεται με την έναρξη της θητείας και δεν μπορεί να ανακληθεί καθ' όλη τη διάρκειά της!
-- Δίνουν απόλυτη πλειοψηφία στα όργανα διοίκησης του δήμου, δηλαδή στην Οικονομική Επιτροπή, στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής και σε Νομικά Πρόσωπα, στην παράταξη του δημάρχου και του περιφερειάρχη. Και ταυτόχρονα μεταφέρονται σε αυτά τα όργανα σειρά από αρμοδιότητες που ήταν στην ευθύνη του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβουλίου! Για παράδειγμα, στην Οικονομική Επιτροπή, ένα όργανο με απόλυτη πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου, περνούν η ευθύνη για τον ετήσιο προγραμματισμό προσλήψεων προσωπικού και την προσφυγή ή μη σε ένδικα μέσα, η δυνατότητα διαγραφής χρεών και προσαυξήσεων, η διευκόλυνση μεγαλοοφειλετών με χρέη άνω των 150.000 ευρώ, η απόφαση για την απευθείας χρηματοδότηση κοινωφελών δημοτικών επιχειρήσεων, η παραχώρηση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του δήμου, η έγκριση να θέτουν αντίτιμο σε μια σειρά από υπηρεσίες του δήμου.
-- Προσαρμόζουν τη διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης τεχνικού προγράμματος και προϋπολογισμού, επιχειρώντας να εξοβελίσουν την πολιτική αντιπαράθεση και την έκφρασή της και με την αρνητική ψήφο απέναντι στις οποιεσδήποτε προτάσεις κατατίθενται είτε από τη δημοτική ή περιφερειακή αρχή είτε από άλλες δυνάμεις.
Πιο συγκεκριμένα, επιβάλλουν στις παρατάξεις ως διαδικασία την κατάθεση ολοκληρωμένης αντιπρότασης για το Τεχνικό Πρόγραμμα και για τον Προϋπολογισμό, για θέματα που αφορούν φόρους και τέλη. Και μάλιστα θα πρέπει αυτή η αντιπρόταση να έχει τη γνώμη των υπηρεσιών του δήμου ή της Περιφέρειας (Τεχνικής και Οικονομικής Υπηρεσίας) για το αν και κατά πόσο είναι υλοποιήσιμη και σύμφωνη με τις κατευθύνσεις του υπουργείου Εσωτερικών. Η ίδια απαράδεκτη διαδικασία ακολουθείται και για την επιχειρηματική «αξιοποίηση» της δημοτικής ακίνητης περιουσίας, που δρομολόγησε με τον «Κλεισθένη» η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θεσμικά και με όρους Υπερταμείου, δηλαδή με κατεύθυνση την παραχώρηση ή τη συνέργεια με επιχειρηματικούς ομίλους. Κάτι που σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ως πρώτη προτεραιότητα.
Σήμερα, η ΝΔ φέρνει ως πρώτα νομοθετήματα την κατάργηση του εκλογικού συστήματος της - κουτσουρεμένης έτσι κι αλλιώς - απλής αναλογικής που εισήγαγε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τις νομοθετικές παρεμβάσεις για τη λεγόμενη «κυβερνησιμότητα των δήμων», που δήθεν διακυβεύεται.
Και λέμε δήθεν, αφού άσχετα με το εκλογικό σύστημα, ο δημοσιονομικός έλεγχος της Τοπικής Διοίκησης παραμένει ασφυκτικός και απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τις δημοσιονομικές πολιτικές και τους αντιλαϊκούς στόχους του κεντρικού αστικού κράτους και των κυβερνήσεων που το υπηρετούν.
Αλλωστε, λίγες μέρες πριν από την κατάθεση του νομοσχεδίου υπεγράφη Κοινή Υπουργική Απόφαση από τους υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών, με βάση την οποία οι προϋπολογισμοί των δήμων πρέπει να συνταχθούν με βάση τις κατευθύνσεις των μνημονίων και της ενισχυμένης εποπτείας. Οπως ακριβώς δηλαδή έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ.
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αντιπαρατίθενται με αφετηρία τον εκλογικό νόμο και το σύστημα διοίκησης, με κύριο διακύβευμα προεκλογικά και μετεκλογικά να στηθεί και να λειτουργήσει το αστικό δίπολο και σ' αυτόν τον τομέα. Η σημερινή πρόταση για την «κυβερνησιμότητα των δήμων» με μορφή νομοσχεδίου, λίγο πριν από τις εκλογές είχε κατατεθεί από στελέχη της ΝΔ σε συνεδρίαση της ΚΕΔΕ.
Από την άλλη, το δημαρχιακό μοντέλο το κράτησε ζωντανό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με το κολοβό εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής και τον δεύτερο εκβιαστικό γύρο των τοπικών εκλογών. Αναδεικνύοντας έτσι τον δήμαρχο και τον περιφερειάρχη σε ρόλο ενορχηστρωτή της αστικής συναίνεσης προς τα κάτω, της ευθυγράμμισης με τους στόχους της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που παράγει και αναπαράγει τη διαφθορά και αξιοποιεί με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο και τις λεγόμενες πελατειακές σχέσεις, πότε με αιχμή το αστικό κράτος και τις λειτουργίες του και πότε απευθείας από την εργοδοσία.
Οι διαφορές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ σε ζητήματα διαχείρισης, όπως εκφράστηκαν το προηγούμενο διάστημα, αλλά και τώρα με τις σκιαμαχίες τους για το εκλογικό σύστημα, δεν μπορούν να συσκοτίσουν την ταύτισή τους στο βάθεμα των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στην Τοπική Διοίκηση.
Η λεγόμενη αποκέντρωση λειτουργιών του κράτους μέσω της Τοπικής Διοίκησης και η οργανική ανάδειξή της σε έναν ακόμη μηχανισμό δίπλα σε αυτούς του κεντρικού κράτους, που συνεπικουρεί τον αστικό σχεδιασμό, αποδεσμεύοντας περισσότερους κεντρικούς πόρους ώστε να κατευθύνονται στις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, είναι καπιταλιστικοί στόχοι που έχουν ξεκινήσει εδώ και 20 χρόνια και είναι ενιαίοι για όλες τις αστικές κυβερνήσεις και δυνάμεις. Σε άλλες χώρες της ΕΕ τέτοιες ανατροπές έχουν ήδη γίνει και τις επιπτώσεις τις πληρώνουν οι εργαζόμενοι.
Γι' αυτό και νόμοι όπως ο «Καποδίστριας», ο «Καλλικράτης», ο «Κλεισθένης 1», που προσδιόρισαν αυτήν την πορεία, ξεκινούσαν με πολύ θόρυβο και πομπώδεις εκφράσεις από τις αστικές κυβερνήσεις. Αλλά κατέληγαν να είναι ένα εργαλείο ενάντια στις λαϊκές ανάγκες και κατακτήσεις, υπερφορολογησής τους, διασφάλισης της επιχειρηματικότητας, εμπορευματοποίησης κοινωνικών αναγκών όπως σε Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια, ακίνητη περιουσία και περιβάλλον.
Να πούμε δε ότι η στάση και η πολύπλευρη δραστηριότητα στην ΚΕΔΕ και στην ΕΝΠΕ όλο το προηγούμενο διάστημα, όργανα στα οποία κυριαρχούν στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με την αντιπαράθεσή τους με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ήταν ακριβώς στην βάση της απαίτησής τους να προχωρήσει πιο γρήγορα η υλοποίηση των προαναφερθέντων κεντρικών στόχων.
Η συναίνεση στις αντιδραστικές ανατροπές είναι κοινός τόπος για όλες τις αστικές δυνάμεις και κυβερνήσεις. Αυτό στο οποίο διαφοροποιούνται είναι στη διαχείριση, στους ρυθμούς, στην ταχύτητα των αντιδραστικών ανατροπών, στον τρόπο ενσωμάτωσης των λαϊκών αντιδράσεων...
Στη συζήτηση στη Βουλή, το ΚΚΕ κατήγγειλε ότι δεν υπάρχει καμία «ακυβερνησία» των δήμων και Περιφερειών, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, που φέρνει διατάξεις για να διορθώσει τα «κακώς κείμενα» του «Κλεισθένη» που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ και τον οποίο είχε υποστηρίξει τότε ως αντιπολίτευση η ΝΔ.
Όλα τα αστικά κόμματα, συμφωνούν στα βασικά στοιχεία του «Κλεισθένη», που είναι η προσαρμογή των δήμων στις νέες ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, η λειτουργία τους είτε ως αυτοτελών επιχειρήσεων είτε με συμπράξεις με το ιδιωτικό κεφάλαιο. Συμφωνούν ώστε τα κύρια έσοδά τους οι δήμοι να τα αντλούν κατευθείαν από τις τσέπες των δημοτών, με την «αξιοποίηση» της ακίνητης περιουσίας, ανοίγοντας το δρόμο στους λεγόμενους επενδυτές σε βάρος των λαϊκών αναγκών. Και φυσικά οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις εξυπηρετούν ακριβώς αυτό...
Στην πραγματικότητα, αυτό που προωθούν με τις μεταρρυθμίσεις τους όλες οι κυβερνήσεις, είναι η καλύτερη προσαρμογή των λειτουργιών των δήμων και των Περιφερειών - ως μέρος της κρατικής μηχανής - στην στήριξη της καπιταλιστικής ανάπτυξης, της επιχειρηματικότητας κτλ.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά πώς εκφράζεται το παραπάνω μέσω των άρθρων του νομοσχεδίου και όσων πρόκειται να υλοποιηθούν από τον επόμενο Σεπτέμβρη, όταν και θα ορκιστούν τα νέα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια.
Οι ρυθμίσεις αυτές:
-- Θεσμοθετούν τη σύμπραξη παρατάξεων «για τη διακυβέρνηση του δήμου» με κορμό την παράταξη του εκλεγμένου δημάρχου ή περιφερειάρχη, και στη βάση αυτής της νέας πλειοψηφίας διαμορφώνεται και το σύστημα της διοίκησης. Αυτή η σύμπραξη δηλώνεται με την έναρξη της θητείας και δεν μπορεί να ανακληθεί καθ' όλη τη διάρκειά της!
-- Δίνουν απόλυτη πλειοψηφία στα όργανα διοίκησης του δήμου, δηλαδή στην Οικονομική Επιτροπή, στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής και σε Νομικά Πρόσωπα, στην παράταξη του δημάρχου και του περιφερειάρχη. Και ταυτόχρονα μεταφέρονται σε αυτά τα όργανα σειρά από αρμοδιότητες που ήταν στην ευθύνη του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβουλίου! Για παράδειγμα, στην Οικονομική Επιτροπή, ένα όργανο με απόλυτη πλειοψηφία της παράταξης του δημάρχου, περνούν η ευθύνη για τον ετήσιο προγραμματισμό προσλήψεων προσωπικού και την προσφυγή ή μη σε ένδικα μέσα, η δυνατότητα διαγραφής χρεών και προσαυξήσεων, η διευκόλυνση μεγαλοοφειλετών με χρέη άνω των 150.000 ευρώ, η απόφαση για την απευθείας χρηματοδότηση κοινωφελών δημοτικών επιχειρήσεων, η παραχώρηση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού του δήμου, η έγκριση να θέτουν αντίτιμο σε μια σειρά από υπηρεσίες του δήμου.
-- Προσαρμόζουν τη διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης τεχνικού προγράμματος και προϋπολογισμού, επιχειρώντας να εξοβελίσουν την πολιτική αντιπαράθεση και την έκφρασή της και με την αρνητική ψήφο απέναντι στις οποιεσδήποτε προτάσεις κατατίθενται είτε από τη δημοτική ή περιφερειακή αρχή είτε από άλλες δυνάμεις.
Πιο συγκεκριμένα, επιβάλλουν στις παρατάξεις ως διαδικασία την κατάθεση ολοκληρωμένης αντιπρότασης για το Τεχνικό Πρόγραμμα και για τον Προϋπολογισμό, για θέματα που αφορούν φόρους και τέλη. Και μάλιστα θα πρέπει αυτή η αντιπρόταση να έχει τη γνώμη των υπηρεσιών του δήμου ή της Περιφέρειας (Τεχνικής και Οικονομικής Υπηρεσίας) για το αν και κατά πόσο είναι υλοποιήσιμη και σύμφωνη με τις κατευθύνσεις του υπουργείου Εσωτερικών. Η ίδια απαράδεκτη διαδικασία ακολουθείται και για την επιχειρηματική «αξιοποίηση» της δημοτικής ακίνητης περιουσίας, που δρομολόγησε με τον «Κλεισθένη» η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θεσμικά και με όρους Υπερταμείου, δηλαδή με κατεύθυνση την παραχώρηση ή τη συνέργεια με επιχειρηματικούς ομίλους. Κάτι που σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ως πρώτη προτεραιότητα.
Σήμερα, η ΝΔ φέρνει ως πρώτα νομοθετήματα την κατάργηση του εκλογικού συστήματος της - κουτσουρεμένης έτσι κι αλλιώς - απλής αναλογικής που εισήγαγε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τις νομοθετικές παρεμβάσεις για τη λεγόμενη «κυβερνησιμότητα των δήμων», που δήθεν διακυβεύεται.
Και λέμε δήθεν, αφού άσχετα με το εκλογικό σύστημα, ο δημοσιονομικός έλεγχος της Τοπικής Διοίκησης παραμένει ασφυκτικός και απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τις δημοσιονομικές πολιτικές και τους αντιλαϊκούς στόχους του κεντρικού αστικού κράτους και των κυβερνήσεων που το υπηρετούν.
Αλλωστε, λίγες μέρες πριν από την κατάθεση του νομοσχεδίου υπεγράφη Κοινή Υπουργική Απόφαση από τους υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών, με βάση την οποία οι προϋπολογισμοί των δήμων πρέπει να συνταχθούν με βάση τις κατευθύνσεις των μνημονίων και της ενισχυμένης εποπτείας. Οπως ακριβώς δηλαδή έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ.
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αντιπαρατίθενται με αφετηρία τον εκλογικό νόμο και το σύστημα διοίκησης, με κύριο διακύβευμα προεκλογικά και μετεκλογικά να στηθεί και να λειτουργήσει το αστικό δίπολο και σ' αυτόν τον τομέα. Η σημερινή πρόταση για την «κυβερνησιμότητα των δήμων» με μορφή νομοσχεδίου, λίγο πριν από τις εκλογές είχε κατατεθεί από στελέχη της ΝΔ σε συνεδρίαση της ΚΕΔΕ.
Από την άλλη, το δημαρχιακό μοντέλο το κράτησε ζωντανό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με το κολοβό εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής και τον δεύτερο εκβιαστικό γύρο των τοπικών εκλογών. Αναδεικνύοντας έτσι τον δήμαρχο και τον περιφερειάρχη σε ρόλο ενορχηστρωτή της αστικής συναίνεσης προς τα κάτω, της ευθυγράμμισης με τους στόχους της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που παράγει και αναπαράγει τη διαφθορά και αξιοποιεί με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο και τις λεγόμενες πελατειακές σχέσεις, πότε με αιχμή το αστικό κράτος και τις λειτουργίες του και πότε απευθείας από την εργοδοσία.
Οι διαφορές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ σε ζητήματα διαχείρισης, όπως εκφράστηκαν το προηγούμενο διάστημα, αλλά και τώρα με τις σκιαμαχίες τους για το εκλογικό σύστημα, δεν μπορούν να συσκοτίσουν την ταύτισή τους στο βάθεμα των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων στην Τοπική Διοίκηση.
Η λεγόμενη αποκέντρωση λειτουργιών του κράτους μέσω της Τοπικής Διοίκησης και η οργανική ανάδειξή της σε έναν ακόμη μηχανισμό δίπλα σε αυτούς του κεντρικού κράτους, που συνεπικουρεί τον αστικό σχεδιασμό, αποδεσμεύοντας περισσότερους κεντρικούς πόρους ώστε να κατευθύνονται στις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων, είναι καπιταλιστικοί στόχοι που έχουν ξεκινήσει εδώ και 20 χρόνια και είναι ενιαίοι για όλες τις αστικές κυβερνήσεις και δυνάμεις. Σε άλλες χώρες της ΕΕ τέτοιες ανατροπές έχουν ήδη γίνει και τις επιπτώσεις τις πληρώνουν οι εργαζόμενοι.
Γι' αυτό και νόμοι όπως ο «Καποδίστριας», ο «Καλλικράτης», ο «Κλεισθένης 1», που προσδιόρισαν αυτήν την πορεία, ξεκινούσαν με πολύ θόρυβο και πομπώδεις εκφράσεις από τις αστικές κυβερνήσεις. Αλλά κατέληγαν να είναι ένα εργαλείο ενάντια στις λαϊκές ανάγκες και κατακτήσεις, υπερφορολογησής τους, διασφάλισης της επιχειρηματικότητας, εμπορευματοποίησης κοινωνικών αναγκών όπως σε Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια, ακίνητη περιουσία και περιβάλλον.
Να πούμε δε ότι η στάση και η πολύπλευρη δραστηριότητα στην ΚΕΔΕ και στην ΕΝΠΕ όλο το προηγούμενο διάστημα, όργανα στα οποία κυριαρχούν στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με την αντιπαράθεσή τους με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ήταν ακριβώς στην βάση της απαίτησής τους να προχωρήσει πιο γρήγορα η υλοποίηση των προαναφερθέντων κεντρικών στόχων.
Η συναίνεση στις αντιδραστικές ανατροπές είναι κοινός τόπος για όλες τις αστικές δυνάμεις και κυβερνήσεις. Αυτό στο οποίο διαφοροποιούνται είναι στη διαχείριση, στους ρυθμούς, στην ταχύτητα των αντιδραστικών ανατροπών, στον τρόπο ενσωμάτωσης των λαϊκών αντιδράσεων...
Στη συζήτηση στη Βουλή, το ΚΚΕ κατήγγειλε ότι δεν υπάρχει καμία «ακυβερνησία» των δήμων και Περιφερειών, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, που φέρνει διατάξεις για να διορθώσει τα «κακώς κείμενα» του «Κλεισθένη» που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ και τον οποίο είχε υποστηρίξει τότε ως αντιπολίτευση η ΝΔ.
Όλα τα αστικά κόμματα, συμφωνούν στα βασικά στοιχεία του «Κλεισθένη», που είναι η προσαρμογή των δήμων στις νέες ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, η λειτουργία τους είτε ως αυτοτελών επιχειρήσεων είτε με συμπράξεις με το ιδιωτικό κεφάλαιο. Συμφωνούν ώστε τα κύρια έσοδά τους οι δήμοι να τα αντλούν κατευθείαν από τις τσέπες των δημοτών, με την «αξιοποίηση» της ακίνητης περιουσίας, ανοίγοντας το δρόμο στους λεγόμενους επενδυτές σε βάρος των λαϊκών αναγκών. Και φυσικά οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις εξυπηρετούν ακριβώς αυτό...
βασισμένο σε στοιχεία της εφημερίδας "Ριζοσπάστης"
