Σελίδες

Μικρό (για τις περιστάσεις) το καλάθι στήριξης του πολιτισμού απο το ΥΠΠΟΑ...

Τα μέτρα που προτείνει το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος

Οι εικαστικοί καλλιτέχνες είναι κλάδος βαριά χειμαζόμενος και πριν την

πανδημία.

Το ΔΣ του ΕΕΤΕ, σε ειδική συνεδρίαση, εξέτασε τα νέα μέτρα που εξήγγειλε με

αφορμή την πανδημία του κορονοϊού το ΥΠΠΟΑ, παίρνοντας υπόψη την

κοινωνική κατάσταση στο χώρο της τέχνης, τους όρους διαβίωσης των 100.000

(σύμφωνα με τα λεγόμενα της κ. Υπουργού) εργαζόμενων στο χώρο της

Τέχνης και του Πολιτισμού, εκ των οποίων 6.800 είναι επαγγελματίες

ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες, αγιογράφοι, κεραμίστες, σκηνογράφοι,

ψηφιδογράφοι, φωτογράφοι, κ.λπ. μέλη του ΕΕΤΕ, αλλά και των 43.000

επιχειρήσεων στο χώρο των τεχνών.

Μας βρίσκει σύμφωνους η δήλωση της κ. Υπουργού ότι εξ αιτίας της πανδημίας

«...ο Πολιτισμός αναδείχθηκε, λόγω των αναγκαίων περιορισμών που

επιβλήθηκαν, σε καταφύγιο των πολιτών...».

Ας μιλήσουν όμως οι αριθμοί εν μέσω πανδημίας:

Ο κλάδος της τέχνης και του πολιτισμού συμμετέχει στο ΑΕΠ της χώρας με 2,8%

περίπου, ήτοι με 5,3 δις Ευρώ.

Το Ελληνικό κράτος εισέπραξε μόνο από το ΦΠΑ μέσω της τέχνης 1,02 δις ευρώ

σε ένα χρόνο.

Τα 15 εκ. ευρώ με τα οποία «ενισχύει» το ΥΠΠΟΑ τον πολιτισμό αποτελούν

σταγόνα στον ωκεανό, είναι κατώτερα των περιστάσεων αλλά και πολλές από

τις εξαγγελίες του ΥΠΠΟΑ στην ουσία αποτελούν αναδημοσίευση ήδη

ειλημμένων από παλιότερα αποφάσεων και προγραμμάτων που «τρέχουν».

Από την άλλη, τα «μέτρα» αφήνουν έξω ένα σημαντικό μέρος των

καλλιτεχνών.

Το ΔΣ του ΕΕΤΕ διαπιστώνει ότι τα μέτρα κινούνται στην κατεύθυνση της

ενίσχυσης της ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων, όπως φαίνεται και

0000006170

από την πρόταξη χρηματοδότησης κυρίως δράσεων Ψηφιακού Πολιτισμού και

τόνωσης της επιχειρηματικότητας..

Όμως η καλλιτεχνική δημιουργία;

Χωρίς αυτήν που είναι η προϋπόθεση, δεν μπορεί να υπάρχει κανενός είδους

δραστηριότητα στο χώρο. Και την τέχνη παράγουν, δημιουργούν, μόνο φυσικά

πρόσωπα, οι καλλιτέχνες.

Δυστυχώς και κυρίως στην Α΄ φάση του προς υλοποίηση προγράμματος,

κυριαρχεί η ασάφεια αλλά και η φανερή στήριξη στα επιχειρηματικά

συμφέροντα που κερδίζουν σε βάρος των καλλιτεχνών.

Για τα Εικαστικά, το ΥΠΠΟΑ εξαγγέλλει μέτρα χωρίς να προσδιορίζει τη

διαδικασία υλοποίησής τους. Μέτρα, πολλά από τα οποία, όπως η συνεργασία

του ΕΕΤΕ με το ΤΑΠ, έχουν δρομολογηθεί ήδη από το 2017.

Σχετικά με τα εξαγγελθέντα «μέτρα»:

Αν η κυβέρνηση ήθελε να προασπίσει αυτό το (έστω λίγο) διατιθέμενο

δημόσιο χρήμα και να στηρίξει τα φυσικά πρόσωπα της τέχνης, τότε όφειλε

να συνοδεύει τις εξαγγελίες με ανοιχτές προσκλήσεις ενδιαφέροντος προς

τους καλλιτέχνες.

Το ΔΣ του ΕΕΤΕ, με κριτήριο την ενίσχυση της επαγγελματικής υπόστασης των

εικαστικών καλλιτεχνών, προτείνει ως αναγκαίους όρους τα εξής:

1. Όλες οι πολιτιστικές δράσεις που αφορούν στα εικαστικά, οι οποίες θα

χρηματοδοτούνται από το ΥΠΠΟΑ, την ΕΕ, Φορείς του Δημοσίου και της

Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να ανατίθενται υποχρεωτικά σε φυσικά πρόσωπα

εικαστικούς καλλιτέχνες μέλη του ΕΕΤΕ (σύμφωνα με το ν. 1218/81, άρθρο 9)

(Υπηρεσίες Εικαστικών Τεχνών, αυτοτελή εικαστικά έργα, διατομεακά, έργα,

διακλαδικά έργα, ψηφιακές εφαρμογές εικαστικών τεχνών, έργα ζωγραφικής,

χαρακτικής, γλυπτικής, σκηνογραφίας, ενδυματολογίας, αγιογραφίας, έργα

ψηφιδωτά , κεραμικής, Video-art κ.λπ.).

2. Συμμετοχή αιρετών εκπροσώπων του ΕΕΤΕ σε όλες τις επιτροπές κρίσης,

αξιολόγησης και επιλογής για όλα τα είδη προγραμμάτων που θα εφαρμοστούν

από το ΥΠΠΟΑ, τα προγράμματα της ΕΕ, τους Φορείς του Δημοσίου και της

Τοπικής αυτοδιοίκησης κ.λπ. Νομικά Πρόσωπα του Δημοσίου.

3. Θεωρούμε πρωτίστως ότι σημαντική ενίσχυση της καλλιτεχνικής δημιουργίας

είναι:

 η εφαρμογή του 1% της συμβατικής δαπάνης των δημοσίων κτιρίων

για τη δημιουργία και τοποθέτηση εικαστικών έργων, η έκδοση νέας

εφαρμοστικής ΥΑ και η ψήφιση κυρώσεων για τη μη εφαρμογή του

σχετικού νόμου.

 η άμεση εξαγγελία δημόσιων καλλιτεχνικών διαγωνισμών με

χρηματοδότηση και από το ΥΠΠΟΑ των Δήμων και των

Περιφερειών. Άμεσα να γίνει προκήρυξη πανελλήνιων

καλλιτεχνικών διαγωνισμών για τους νέους σταθμούς του Μετρό

Αθήνας – Θεσσαλονίκης.

 η εξαίρεση άμεσα της καλλιτεχνικής δημιουργίας από το νόμο

4412/16 (για τις «προμήθειες»).

 Πάγιο αίτημα του ΕΕΤΕ ήταν και είναι η αγορά έργων τέχνης

απευθείας από τους εικαστικούς καλλιτέχνες –τα μέλη του ΕΕΤΕ.

Να γίνουν άμεσα αγορές εικαστικών έργων και αναθέσεις και με

ανοικτή δημόσια διαγωνιστική πρόσκληση ενδιαφέροντος από το

ΥΠΠΟΑ και από άλλους δημόσιους φορείς, με τη συμμετοχή των

αιρετών εκπροσώπων του ΕΕΤΕ σε όλες τις επιτροπές κρίσης,

αξιολόγησης και επιλογής.

 Οι αγορές έργων και οι αναθέσεις που εξαγγέλθηκαν με

χρηματοδότηση από ΥΠΠΟΑ των Μουσείων Σύγχρονης Τέχνης να

αφορούν εν ζωή εικαστικούς -μέλη του ΕΕΤΕ. Να γίνουν με ανοιχτές

προσκλήσεις ενδιαφέροντος και συμμετοχή και αιρετών

εκπροσώπων του ΕΕΤΕ σε όλες τις επιτροπές κρίσης, αξιολόγησης και

επιλογής.

Είναι ακόμη νωπά τα ευρήματα της έρευνας του ΑΠΘ και του Momus για τις

«Συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των εικαστικών καλλιτεχνών στην

Ελλάδα» η οποία παρουσιάστηκε παρουσία του ΥΠΠΟΑ το Φεβρουάριο του

2020, σύμφωνα με την οποία:

- Το κύριο βάρος της χρηματοδότησης για την παραγωγή και προώθηση του

καλλιτεχνικού έργου το επωμίζονται οι ίδιοι οι εικαστικοί καλλιτέχνες,

- Το 75% των εικαστικών θεωρεί ότι οι συνθήκες της καλλιτεχνικής εργασίας

χειροτέρευσαν και αναγκάζεται να ετεροαπασχολείται για να ζήσει,

- Από το 75% μέχρι το 91% των εικαστικών αντιμετωπίζει οικονομική στενότητα

(δυσκολίες στην πληρωμή των πάγιων λογαριασμών, θέρμανση, κ.λπ.), ενώ το

26% των εικαστικών αντιμετωπίζει πρόβλημα ακόμα και με τη διατροφή του.

Από τα παραπάνω συνάγεται το πόσο αντίξοες ήταν, και είναι ακόμα

περισσότερο τώρα, οι συνθήκες καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η καλλιτεχνική

δημιουργία είναι σε διαρκή «κρίση»...

Για τις δράσεις και τις εκθέσεις

Βασικός κορμός της πολιτιστικής πραγματικότητας, ειδικά στον τομέα των

Εικαστικών, είναι για πολλές δεκαετίες οι ποικίλες δράσεις του ΕΕΤΕ.

Οι εκθεσιακές δράσεις του ΕΕΤΕ για το 2020 - 2021 έχουν ήδη κατατεθεί στο

ΥΠΠΟΑ και αποτελούν βήμα ενίσχυσης της προώθησης και προβολής του

καλλιτεχνικού έργου των Εικαστικών.

Μέσα στα «μέτρα ενίσχυσης» δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη για στήριξη

αυτών των δράσεων που είναι:

1. Εκθέσεις των μελών του ΕΕΤΕ σε κάθε Περιφέρεια:

 Έκθεση μελών που ζουν στη Βόρειο Ελλάδα, «Αστικό Τοπίο. Ο

χώρος όπου κινείται και δραστηριοποιείται ο σύγχρονος

άνθρωπος, μια διαρκής πρόκληση ανθρώπου – φύσης»

 Έκθεση Περιφέρειας Θεσσαλίας

 Έκθεση Περιφέρειας Ανατ. Στερεάς Ελλάδας με θέμα: «ΑΞΙΟΝ

ΕΣΤΙ»

 Έκθεση Περιφέρειας Κρήτης με θέμα : «Βιτσέντζος Κορνάρος»

 Έκθεση Περιφέρειας Ηπείρου «Λαϊκά δρώμενα και τοπικοί

ιδιωματισμοί».

2. Έκθεση Γλυπτικής στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

3. Έκθεση «Χαρακτική. Από την Προϊστορία στην Ελλάδα του Σήμερα»

4. Έκθεση Σύγχρονης Τέχνης με συμμετοχή νέων εικαστικών έως 40 ετών

Αντίθετα, ακόμα μια φορά το ΥΠΠΟΑ αναφέρθηκε αποκλειστικά σε

επιχειρηματικές εμπορευματικές εκθέσεις. Έτσι ανήγγειλε τη χρηματοδότηση

με επιπλέον χρήματα της Art Athina, ενός ιδιωτικών συμφερόντων εμπορικού

θεσμού με εισιτήριο για το κοινό.

Το ΕΕΤΕ αποτελεί την παραγωγική βάση της χώρας στα εικαστικά, με 6.800

μέλη που δημιουργούν σε όλες τις μορφές της εικαστικής έκφρασης.

Σήμερα είναι σε θέση, με χρηματοδότηση και συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ και

τους εποπτευόμενους φορείς από αυτό, να επεξεργαστεί άμεσα εικαστικές

δράσεις, αξιοποιώντας και το νέο ιδιόκτητο χώρο του ΕΕΤΕ, τον «Πολυχώρο

Μπινιώρη» στο Πόρτο Ράφτη. Το ΕΕΤΕ έχει την δυνατότητα να φιλοξενήσει

στο χώρο αυτό πολυθεματικές εικαστικές δράσεις με ορίζοντα διετίας ή

τριετίας, με στόχο την υποστήριξη της έρευνας, της εξωστρέφειας της

σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής παραγωγής, αλλά και της στήριξης και

ανάδειξης νέων δημιουργών.

 Ζητάμε τη στήριξη άμεσα των δημιουργών. Θεωρούμε ότι το μέτρο

στήριξης των 800 ευρώ πρέπει να καλύψει όλα τα μέλη του ΕΕΤΕ. Όλοι οι

επαγγελματίες εικαστικοί καλλιτέχνες μέλη του ΕΕΤΕ, να τύχουν της έκτακτης

οικονομικής στήριξης ως πληγέντες από τον κορονοϊό στην εργασία τους, είτε

έχουν ΚΑΔ στην Εφορία είτε όχι. Και αυτό γιατί πολλοί εικαστικοί καλλιτέχνες

έχουν πολύ χαμηλά έσοδα και με την οικονομική κρίση έκλεισαν τα χαρτιά τους

στην Εφορία, επειδή δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στο ληστρικό και άδικο

«φόρο επιτηδεύματος» (πληρώνονται και φορολογούνται όμως με «αποδείξεις

δαπανών»).

 Είναι αναγκαίο ΤΩΡΑ καταργηθεί ο «φόρος επιτηδεύματος» για όλους

τους ελεύθερους επαγγελματίες, ο ΦΠΑ στα βασικά είδη και ο ΕΝΦΙΑ.

Καλούμε την κυβέρνηση, έστω και τώρα, να αυξήσει τις δαπάνες για τον

πολιτισμό και την Τέχνη, παίρνοντας μέτρα ανακούφισης, τόσο ενίσχυσης της

καλλιτεχνικής δημιουργίας, όσο και ελάφρυνσης της φορολογίας.

Το ΕΕΤΕ στις δύσκολες ημέρες που βιώνει ο Ελληνικός λαός, στέκεται

αλληλέγγυο με πολύμορφες δράσεις, με την ατομική και συλλογική ευθύνη που

του αναλογεί, αλλά αναζητά και την αντίστοιχη κρατική ευθύνη.