του Γιώργου Ν. Ουρσουζίδη
Είναι αλήθεια ; Ότι :
● Η Μ.Π.Ε. που κατέθεσε η «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.» αφορά την μεταλλευτική περιοχή των 317.000 στρεμμάτων της Β. Χαλκιδικής, η οποία περιήλθε στην κατοχή της με την σύμβαση που έγινε με το ελληνικό δημόσιο τον Δεκέμβριο του 2003 και κυρώθηκε από την Βουλή τον Ιανουάριο του 2004. Η απερχόμενη με κραυγαλέο τρόπο κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ τότε,(εθνικές εκλογές Μάρτιος 2004), δεν είχε με τι άλλο να ασχοληθεί, παρά να φροντίσει τους εκλεκτούς «επενδυτές», αντί να περιμένει νωπή εντολή.
● Η συνέχεια δεν άργησε με την νέα κυβέρνηση (Ν.Δ.), που ενώ κατήγγειλε την προηγούμενη ως χειραγωγούμενη από τους «εθνικούς νταβατζήδες», ο υπουργός της κ. Σουφλιάς, στις 2 Οκτωβρίου 2009 δηλαδή μόλις 2 ημέρες πριν τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009, και ενώ οριστικά «πήγαινε στο σπίτι του», έσπευσε να υπογράψει την Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση-Αξιολόγηση (ΠΠΕΑ) του Επενδυτικού Σχεδίου της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.».
● Στην τελευταία «Καποδιστριακή» συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Χαλκιδικής, οι νομαρχιακοί σύμβουλοι πριν παραδώσουν στο «Καλλικράτη», ενέκριναν ομοφώνως την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.».
● Mε την σύμβαση μεταβίβασης Ν.3220/2004 ΦΕΚ 15Α΄/ 28.1.2004, το ελληνικό δημόσιο δεν κατοχύρωσε δικαιώματα επί του εξορυσσομένου μεταλλεύματος, ούτε επί του εξαγομένου συμπυκνώματος.
● Mε τον Ν.3220/2004, το ελληνικό δημόσιο απάλλαξε την εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.» ακόμα και από τους οποιουσδήποτε φόρους μεταβίβασης και λοιπούς φόρους (συμπεριλαμβανομένου και του φόρου εισοδήματος λόγω υπεραξίας, τέλη, τέλος χαρτοσήμου, εισφορά δικαιώματα ή οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση υπέρ του δημοσίου).
● Για όλες τις μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές καταστροφές, Σκουριές, Ολυμπιάδα, μόλυνση θάλασσας του Στρατωνίου κ.λ.π. με τον Ν. 3220/04 το ελληνικό δημόσιο όρισε ότι: «Για βλάβες του περιβάλλοντος ή ζημιές τρίτων, οι οποίες επήλθαν ή τα γενεσιουργά αίτια ανάγονται σε χρόνο πριν από την δημοσίευση που κυρώνει την παρούσα σύμβαση, η αγοράστρια δεν φέρει οποιαδήποτε ευθύνη», να συμπεράνει κανείς ότι, η υποχρέωση για αποκατάσταση των καταστροφών μένει «προίκα» σε εμάς; Περαιτέρω, είναι προφανές ότι τα «γενεσιουργά αίτια», είναι δυνατόν αναχθούν σε χρόνους λειτουργίας των λατομείων μέχρι και την εποχή του….. Φιλίππου του Β’.
● Στην σύμβαση μεταβίβασης Ν.3220/2004, ΦΕΚ 15Α΄/ 28.1.2004, στο άρθρο 3, με τίτλο: «ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε. και ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ» και στις σελ. 350-351, σαφώς ορίζεται ότι η μεταλλευτική εταιρεία ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε. «δικαιούται να ενεργεί χωρίς νέες άδειες γεωτεχνικές και μεταλλευτικές έρευνες εντός των ορίων των μεταβιβαζομένων παραχωρήσεων και μισθώσεων μεταλλείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Μεταλλευτικού Κώδικα και Κώδικα Μεταλλευτικών Λατομικών Έργων (ΚΜΛΕ)».
● To δημόσιο δεν απαίτησε με την σύμβαση μεταβίβασης να προσληφθούν από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ οι 472 εργαζόμενοι μεταλλωρύχοι της πρώην TVX και ανέλαβε το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ και τους ενέταξε το 2005 σε πρόγραμμα επανακατάρτισης πληρώνοντας αρκετά εκατομμύρια ευρώ, καταδεικνύοντας ότι το δημόσιο δεν προέβαινε στην μεταβίβαση από ενδιαφέρον για τους τετρακόσιους και πλέον εργαζομένους.
● Ο Δήμος Παναγίας με την υπ’αριθ. 144/2009 απόφαση του Δ.Σ. που ελήφθη ομόφωνα στις 25 Οκτωβρίου 2009, γνωμοδοτεί αρνητικά ως προς την Μ.Π.Ε. εκφράζοντας την καθολική θέληση της τοπικής κοινωνίας, διατρανώνει δε, ότι δεν επιθυμεί καμία απολύτως μεταλλευτική δραστηριότητα στον Δήμο Παναγίας.
● Επιστροφή κρατικών ενισχύσεων ζητά η Κομισιόν, η Eυρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την ελληνική μεταλλευτική εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» να επιστρέψει κρατικές ενισχύσεις της τάξεως των 15 εκατ. Ευρώ, που θεωρεί παράνομες. Στο Ευρωπαίκό Δικαστήριο προτίθεται να προσφύγει η Ελλάκτωρ που ελέγχει το 5% την «Ελληνικός Χρυσός» ,το υπόλοιπο 95% ελέγχεται από την European Goldfields.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, κατόπιν εμπεριστατωμένης έρευνας, η οποία κινήθηκε το Δεκέμβριο του 2008, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τιμή πώλησης των «Μεταλλείων Κασσάνδρας» στην «Ελληνικός Χρυσός» το 2003 ήταν κατώτερη της πραγματικής αγοραίας αξίας τους, και ότι, ως εκ τούτου, η εταιρεία έλαβε επιδοτήσεις κατά παράβαση των κανόνων της EE περί κρατικών ενισχύσεων.
Το ύψος της επιδότησης υπολογίστηκε σε 14 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, δεδομένου ότι η εταιρεία δεν επιβαρύνθηκε ούτε με φόρους επί των συναλλαγών, το συνολικό ποσό που το Δημόσιο πρέπει να ανακτήσει από τον δικαιούχο ανέρχεται, κατά την Επιτροπή, σε 15,3 εκατ. ευρώ, συν τους τόκους.
Για τους ανωτέρω λόγους, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η «Ελληνικός Χρυσός» έλαβε παράνομη κρατική ενίσχυση, την οποία η Ελλάδα οφείλει να ανακτήσει, μαζί με τους τόκους !
● Ελληνικός Χρυσός: Τι απαντά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε την εγκυρότητα της συναλλαγής, η οποία υλοποιήθηκε μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της «Ελληνικός Χρυσός ΑΕ» το 2003 και αφορά την απόκτηση των Μεταλλείων Κασσάνδρας. ("Η" Online 24/2). Αυτό επισημαίνει η εταιρεία σε ανακοίνωσή της, στην οποία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο προσφυγής στα Ευρωπαϊκά δικαστήρια σχετικά με την απόφαση της Ε.Ε. να καταβληθούν επιπλέον 14 εκατομμύρια, τα οποία, σύμφωνα με την Επιτροπή, θεωρούνται ανακτήσιμη κρατική ενίσχυση. Στην ανακοίνωση της εταιρείας επισημαίνεται ότι, «παραδόξως, οι υπηρεσίες της Επιτροπής για τη συγκεκριμένη απόφαση, επικαλούνται έκθεση που συντάχθηκε μεταγενέστερα και υπολογίζουν, μετά από δική τους ερμηνεία, την αξία της συναλλαγής σε 25 εκατομμύρια ενώ, αντιθέτως, η έκθεση αυτή προσδιορίζει αρνητική αξία. Η ερμηνεία αυτή πιθανότατα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης από τα αρμόδια όργανα. Η Ελληνικός Χρυσός θα μελετήσει το πλήρες κείμενο της απόφασης όταν αυτή εκδοθεί και θα λάβει όλα τα μέτρα που έχει στην διάθεσή της μεταξύ των οποίων είναι κι η προσφυγή στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Οι όποιες κινήσεις θα γίνουν και σε συνδυασμό με την επίσημη θέση της πολιτείας».
Πάντως, η «Ελληνικός Χρυσός» ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να επηρεαστεί η επένδυση που προωθείται, ύψους ενός δισ. ευρώ, που θα δημιουργήσει πάνω από 1.600 θέσεις εργασίας. Μέχρι στιγμής, η εταιρία έχει επενδύσει 100 εκατ. ευρώ στα Μεταλλεία Κασσάνδρας, δημιουργώντας πάνω από 350 θέσεις εργασίας.
● ΥΠΕΚΑ - Η κυβέρνηση δεν είναι ακόμα έτοιμη να δώσει στην Ελληνικός Χρυσός, που ανήκει κατά πλειοψηφία στην European Goldfields , άδεια για την εκμετάλλευση χρυσοφόρων κοιτασμάτων στην Χαλκιδική, δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος, κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, επικαλούμενη την αντίθεση της τοπικής κοινωνίας.
«Έχει πολωθεί το θέμα», δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος, κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων. «Σαφέστατα θα πρέπει να υπάρξει και άλλη διαβούλευση». Η κυρία Μπιρμπίλη είπε ότι θέλει να διασφαλίσει πως το έργο δεν θα δημιουργήσει προβλήματα στον υδροφόρο ορίζοντα ενώ δεν έδωσε καμία ένδειξη για το πότε θα δοθεί η έγκριση.
Η τοπική κοινωνία αντιτίθεται έντονα στο έργο, με τους κατοίκους να υποστηρίζουν ότι θα καταστρέψει το περιβάλλον και θα υποβαθμίσει τις συνθήκες ζωής στην περιοχή. Η επίσημη περίοδος για τη δημόσια διαβούλευση έληξε πέρυσι τον Δεκέμβριο και αξιωματούχος του υπουργείου Περιβάλλοντος είχε δηλώσει τον Οκτώβριο ότι η άδεια θα δινόταν μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου.
● Αξίζει να σημειωθεί ότι, την ομόθυμη και ομόφωνα αρνητική γνωμοδότηση επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Επενδυτικού Σχέδιο Εξόρυξης και επεξεργασίας Χρυσοφόρου κοιτάσματος στην περιοχή Krumovgrad στη Βουλγαρία, κατ’ εφαρμογή της σύμβασης ESPOO για την διαδικασία εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε διασυνοριακά πλαίσια, έλαβαν τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης κατά την συνεδρίαση της 11ης Απριλίου στην Κομοτηνή. Την σχετική εισήγηση για το θέμα έκανε ο Λέκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Τριανταφυλλίδης εκ μέρους ομάδας εργασίας, ενώ παρέστησαν και μίλησαν, εκφράζοντας την αντίθεση των τοπικών κοινωνιών της γειτονικής χώρας η Δήμαρχος του Δήμου Κρούμοβγκραντ κα Σεμπιχά Μεχμέτ και η Δντρια Περιβάλλοντος του Δήμου Κίρτζαλι Βεσελίνα Τάντσεβα παρουσία του Αντιδημάρχου Κίρτζαλι Βασίλ Μπομπέκωφ.
Τις ανησυχίες των κατοίκων ενισχύουν :
Το πόρισμα της Ομάδας Εργασίας που συγκρότησε η ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΚΜ για να διαμορφώσει άποψη επί της παραπάνω ΜΠΕ
Το πόρισμα της σχετικής επιτροπής που συγκρότησε το Συμβούλιο Περιβάλλοντος του ΑΠΘ
Τις διαπιστώσεις των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και του ΙΓΜΕ
Τα ερωτήματα του ΥΠΕΚΑ προς την εταιρεία εν όψει της ακυρωθείσας Δημόσιας Διαβούλευσης
Άρθρα-παρεμβάσεις επιστημόνων επί του θέματος ειδικών καθηγητών του ΑΠΘ κ.ά.
Υλικό από σχετικές με το θέμα επιστημονικές ημερίδες
Συμπεράσματα :
Το έργο δεν αφορά σε μεμονωμένη τεχνική παρέμβαση, αλλά έχει μορφή γενικότερου εγχειρήματος που η συνολική επίδραση στο φυσικό περιβάλλον (νερό ύδρευσης και άρδευσης, αρχαιολογικά μνημεία, οικολογικά-πολιτιστικά χαρακτηριστικά) δεν συμποσούται με τις εκτιμώμενες συνέπειες των επιμέρους επεμβάσεων.
Ανατρέπονται οι γενικές αρχές του χωροταξικού σχεδιασμού μέσω του οποίου επιτυγχάνεται αφενός η προσδοκώμενη ανάπτυξη, με τους θετικότερους όρους, αφετέρου αποφεύγεται η συνύπαρξη ασυμβίβαστων χρήσεων.
Η ευρύτερη περιοχή του έργου χαρακτηρίζεται αναμφίβολα ως ευαίσθητη οικολογικά και ταυτόχρονα περιοχή αναψυχής του μεγαλύτερου οικιστικού συμπλέγματος της Βόρειας Ελλάδας, ταυτόχρονα είναι από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς της Βαλκανικής (εκμετάλλευση φυσικού κάλλους).
Δεν αρκεί η σύνταξη ΜΠΕ για το προγραμματιζόμενο έργο (εκμετάλλευση ορυκτού πλούτου-έτερο αγαθό), καθότι λόγω κλίμακας, η συνολική επίδραση του στο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί επιτυχώς παρά μόνον στα πλαίσια μιας συνολικής Στρατηγικής Προσέγγισης , στην οποία με την κατάλληλη επιστημονική μέθοδο θα συσχετίζονται και θα συνεκτιμώνται οι επί μέρους οικονομικές – περιβαλλοντικές συνέπειες.
Τέλος είναι απολύτως εύλογο να αναρωτηθεί κανείς, γιατί τέτοια εμμονή; Όταν το μόνο που προκύπτει με απόλυτη βεβαιότητα είναι ότι, ο Ελληνικός χρυσός βρίσκεται κυριολεκτικά σε ξένα χέρια !
Τα πολιτικά ζητήματα :
► Πως μπορεί να εμπιστευθεί κανείς, εκείνους που νομιμοποίησαν την παρανομία χαρίζοντας εκατομμύρια ευρώ στους ξένους «επενδυτές»; (Ν.3220/2004 ΦΕΚ 15Α΄/ 28.1.2004)
► Ποια η αξιοπιστία της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, όταν η ίδια Ελληνική πολιτεία μεταβιβάζει, όπως προσφάτως έπραξε, το κόστος αποκατάστασης του περιβάλλοντος στους πολίτες, και μάλιστα δια νόμου;
► Με ποια λογική τα πολύτιμα αποθέματα της χώρας και το υπέροχο φυσικό περιβάλλον της Χαλκιδικής, διατίθενται στο διεθνές λόμπυ, με μόνο αντάλλαγμα τις προσφερόμενες, ομολογουμένως κάτω από δύσκολες συνθήκες εργασίας, θέσεις απασχόλησης; Μήπως το μνημόνιο ήταν εντελώς απαραίτητο προς επίτευξη του σκοπού αυτού; Το ίδιο ακριβώς σκηνικό, πριν λίγο καιρό, το είδαμε στην Αργεντινή !
► Ποιος αμφισβητεί ότι η βούληση των κατοίκων, παρά τις σειρήνες για 1.600 νέες θέσεις εργασίας, δεν βρίσκεται ποιο κοντά στην αληθινή ωφέλεια του τόπου, όταν είναι αυτοί που βίωσαν όλα αυτά τα χρόνια την πραγματικότητα των «καλών προθέσεων»;
Ενδεχομένως η μονοσήμαντη θεώρηση των πραγμάτων, παρασύρει σε ανελαστικές απόψεις, και να χάνει και το όποιο δίκιο έχει κανείς, επίσης δεν μπορεί να είναι απόλυτος και να αμφισβητεί, ότι οι «επενδυτές» δεν έχουν καλές προθέσεις. Όμως και ο δρόμος προς την κόλαση, ήταν πάντα στρωμένος με καλές προθέσεις!
Με τιμή
Ουρσουζίδης Ν. Γιώργος
▪ Ο Ουρσουζίδης Γιώργος είναι αντιπρόεδρος και υπεύθυνος σε ζητήματα που αφορούν στο περιβάλλον της Ν.Ε. του ΤΕΕ/ΤΚΜ Ημαθίας και μέλος της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΚΜ.
▪ Τα παραπάνω, δεν είναι απολύτως ξένα ως προς τις πρακτικές που ακολουθήθηκαν τα τελευταία 11 χρόνια και στον Νομό Ημαθίας, (για την ΜΕΑ ΧΥΤΥ… ας πούμε).
