Γράφει
η: Μαρίνα ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ
Η
εικόνα των μαθητών που μεταφέρονται
στην καρότσα φορτηγού ή με το «παπάκι»
είναι μάλλον ήδη οικεία για πολλούς και
όπως δείχνουν οι κυβερνητικές αποφάσεις
που διέπουν τη μετακίνηση των μαθητών
από και προς το σχολείο, μάλλον τέτοια
φαινόμενα πρόκειται να πυκνώσουν. Γιατί
η μεταφορά μαθητών αντιμετωπίζεται σαν
κόστος αντί για υποχρέωση, με ρυθμίσεις
που αντί να εξασφαλίζουν για όσα παιδιά
μένουν μακριά από το σχολείο δωρεάν και
ασφαλή μεταφορά, την περικόπτουν.
Το
επόμενο διάστημα ετοιμάζεται το τοπίο
της μεταφοράς μαθητών για την επόμενη
χρονιά, καθώς τελειώνουν οι παρατάσεις
των συμβάσεων με τους ιδιοκτήτες μέσων
μεταφοράς και οι εξελίξεις αναμένονται
χειρότερες καθώς γενικεύεται η εφαρμογή
της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 24001 με
θέμα «Μεταφορά μαθητών Δημοσίων Σχολείων
από τις Περιφέρειες».
Η
ΚΥΑ αλλάζει προς το χειρότερο τους όρους
μεταφοράς, αλλά διατηρεί τον επιχειρηματικό
χαρακτήρα που έχει η όποια μεταφορά
μαθητών, με αυτό που είναι δικαίωμα του
μαθητή και υποχρέωση της πολιτείας να
μετατρέπεται σε εμπόρευμα. Με το αν και
το πώς τα παιδιά θα φτάσουν στο σχολείο
να εξαρτάται τελικά από το πόσο κοστίζει
η μεταφορά τους.
Το
νέο που φέρνει η ΚΥΑ είναι αύξηση των
χιλιομετρικών ορίων που καθορίζονται
για τους μαθητές προκειμένου να
δικαιούνται δωρεάν μεταφορά με πούλμαν,
η χειροτέρευση δηλαδή των όρων μεταφοράς.
Αν εφαρμοστεί, καταργούνται τα υφιστάμενα
δρομολόγια για την πλειοψηφία των
σχολείων. Χιλιάδες μαθητές καλούνται
να βρουν τρόπο να φτάσουν στο σχολείο
τους, ειδικά σε μία εποχή που περιορίζονται
έως και εξαφανίζονται τα εισοδήματα
των οικογενειών και το κόστος σε βενζίνη
ή εισιτήρια είναι τουλάχιστον
«υπολογίσιμο».
Περιορίζεται
ο αριθμός όσων δικαιούνται μεταφορά
Η
ΚΥΑ ορίζει ότι οι Περιφέρειες μεταφέρουν
δωρεάν τους μαθητές Πρωτοβάθμιας και
Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δημόσιων
σχολείων οι οποίοι κατοικούν από τη
σχολική τους μονάδα σε απόσταση μεγαλύτερη
από την οριζόμενη ως εξής:
--
Με ειδικά μαθητικά δελτία και ίδια μέσα
για αποστάσεις: 1.200 μέτρα για μαθητές
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, 2.500 μέτρα για
μαθητές Γυμνασίων, 4.000 μέτρα για μαθητές
Λυκείων, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ.
--
Με δημόσια σύμβαση υπηρεσιών για
αποστάσεις 1.200 μέτρα για μαθητές
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, 3.000 μέτρα για
μαθητές Γυμνασίων, 5.000 μέτρα για μαθητές
Λυκείων, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, με την προϋπόθεση
ότι οι μαθητές εγγράφονται σε σχολική
μονάδα σύμφωνα με τη χωροταξική κατανομή
των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης.
--
Για τους μαθητές οι οποίοι λόγω της
διάρθρωσης του προγράμματος σπουδών
προσέρχονται ή αποχωρούν σε διαφορετικές
ώρες από τους υπολοίπους, θεωρείται ότι
υφίσταται συμπληρωματική ανάγκη
αντιμετώπισης της μεταφοράς τους,
ανεξάρτητα από τον τρόπο μεταφοράς
τους, εφόσον υποχρεώνονται να περιμένουν
περισσότερο των ενενήντα (90) λεπτών έως
το επόμενο δρομολόγιο. (Δηλαδή η κυβέρνηση
θεωρεί ότι αν τα παιδιά περιμένουν στο
σχολείο στην καλύτερη περίπτωση ή
περιπλανώνται μιάμιση ώρα στη χειρότερη,
μέχρι να έρθει το λεωφορείο να τα πάει
σπίτι τους, δεν υπάρχει πρόβλημα!).
Παράλληλα
καθιερώνεται το ειδικό μαθητικό δελτίο
που ισχύει μόνο κατά τις μέρες και ώρες
λειτουργίας του σχολείου, καθ' όλη τη
διάρκεια του σχολικού έτους, για όλα τα
απαραίτητα συγκοινωνιακά μέσα για τη
μετάβαση και επιστροφή του μαθητή και
χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τον
κάτοχό του. Στις περιπτώσεις γονέων που
μεταφέρουν οι ίδιοι τα παιδιά τους,
αποζημίωση 0,35 ευρώ ανά χιλιόμετρο
υπολογιζόμενο ως μονή (!!!) χιλιομετρική
απόσταση από την κατοικία προς το
σχολείο. Δηλαδή δεν υπολογίζεται κόστος
επιστροφής. Ενώ ειδικά για τους μαθητές
των ΕΠΑΛ, Μουσικών και Καλλιτεχνικών
Σχολείων προβλέπεται πως μεταφορά με
δημόσια σύμβαση πραγματοποιείται εφόσον
η απόσταση από τη σχολική μονάδα μέχρι
την κατοικία τους δεν υπερβαίνει τα 20
χιλιόμετρα.
Εφαρμόζοντας
λοιπόν αυτή την ΚΥΑ, η Περιφέρεια Αττικής
ανακοίνωσε στα τέλη Ιούλη το διαγωνισμό
για τη μεταφορά μαθητών για τα σχολικά
έτη 2014-2015, καταργώντας δεκάδες δρομολόγια
ειδικά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Γονέων
Αττικής, από 916 δρομολόγια που προέβλεπε
ο προηγούμενος διαγωνισμός, ο νέος
προβλέπει μόνο 560. Στο 60% φτάνει η περικοπή
δρομολογίων στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
όπου από 391 δρομολόγια, ο νέος διαγωνισμός
προβλέπει μόλις 171. Μάλιστα, οι γονείς
επισημαίνουν ότι αυτές οι περικοπές
γίνονται όταν στην Ανατολική Αττική
δεν υπάρχουν γενικά αστικές συγκοινωνίες.
Τροπολογία
για την επιτάχυνση της εφαρμογής
Στο
μεταξύ, όπως προκύπτει από την τροπολογία
του υπουργείου που ψηφίστηκε τον Ιούλη,
η κυβέρνηση θα «λύσει» το ζήτημα της
μεταφοράς μαθητών για το σχολικό έτος
2014-2015 με απευθείας ανάθεση της μεταφοράς
σε ιδιώτες. Με την τροπολογία, παρακάμπτονται
οι διαδικασίες διαγωνισμών που
προβλέπονται προκειμένου να εφαρμοστεί
η ΚΥΑ και να μην υπάρξουν νέες παρατάσεις
συμβάσεων με το προηγούμενο - κάπως
ευνοϊκότερο - καθεστώς.
Η
νέα διάταξη προβλέπει ότι στις περιπτώσεις
κατά τις οποίες οι διαγωνισμοί για τη
μεταφορά των μαθητών, για την επικείμενη
σχολική χρονιά, έχουν δημοσιευθεί, αλλά
δεν έχουν ολοκληρωθεί έως την έναρξη
του σχολικού έτους, η Οικονομική Επιτροπή
μπορεί, κατ' εξαίρεση των διατάξεων, να
αποφασίζει την ανάθεση εκτέλεσης των
σχετικών δρομολογίων στους προσωρινούς
μειοδότες έως την ολοκλήρωση των
διαγωνισμών με την υπογραφή των οικείων
συμβάσεων και όχι μετά τις 28 Φλεβάρη
του 2015.
Εάν
στις ανωτέρω περιπτώσεις δεν έχουν
αναδειχθεί προσωρινοί μειοδότες, η
Οικονομική Επιτροπή μπορεί να αναθέτει
για το ίδιο χρονικό διάστημα την εκτέλεση
των δρομολογίων με πρόχειρο διαγωνισμό.
Οι
γονείς επισημαίνουν ιδιαίτερα το ζήτημα
της ασφάλειας και σωματικής ακεραιότητας
των παιδιών.
Πρωτοβουλίες
από τους γονείς
Δεν
θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι κάθε
χρόνο το δικαίωμα για μεταφορά περνά
μέσα από τις παρεμβάσεις και κινητοποιήσεις
του κινήματος κυρίως των γονιών, που
αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και πιέζουν
σε επίπεδο πολιτείας και Τοπικής
Διοίκησης προκειμένου τα παιδιά τους
να μπορούν να πάνε σχολείο.
Η Ανώτατη
Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας φέρνει
επιτακτικά, πολύ πριν την έναρξη της
νέας σχολικής χρονιάς, στο προσκήνιο
το ζήτημα. Απαιτώντας:
--
Δημιουργία ενιαίου κρατικού φορέα για
αποκλειστικά δημόσιο, δωρεάν και ασφαλές
σύστημα μεταφοράς των μαθητών στα
σχολεία τους με κατάλληλα διαμορφωμένα
μέσα μετακίνησης, με μόνιμους
εξειδικευμένους οδηγούς και συνοδούς
και απ' ευθείας κρατική χρηματοδότηση.
Η
αναγκαιότητα της καθιέρωσης ενός τέτοιου
φορέα επιβεβαιώνεται τόσα χρόνια από
την κατάσταση που επαναλαμβάνεται και
χειροτερεύει κάθε χρόνο. Θα αποτελέσει
τη μόνιμη λύση, που θα εξασφαλίζει ότι
θα υπάρχει πάντα δωρεάν μεταφορά για
τους μαθητές, με ασφάλεια, χωρίς
επιχειρηματικές συναλλαγές και
διαγωνισμούς που επαναλαμβάνονται κάθε
τόσο, ενώ πολλοί αποβαίνουν και άγονοι,
αφού σε κάποιες περιπτώσεις είναι
ασύμφορη για τον ιδιώτη η σύμβαση
μεταφοράς.
Οι
γονείς επίσης ζητούν:
--
Να καλυφθούν όλα τα δρομολόγια χωρίς
καμία κατάργηση. Επιπλέον να καλυφθεί
η ανάγκη για μεταφορά μαθητών όπου
προκύπτουν νέα δρομολόγια.
--
Να μην εφαρμοστούν τα χιλιομετρικά όρια
της νέας ΚΥΑ, τα όποια καταργούν ουσιαστικά
και στην πράξη το δικαίωμα των μαθητών
να μεταφέρονται δωρεάν και με ασφάλεια
στα σχολεία τους.
--
Κατάργηση όλων των ΚΥΑ.
--
Οχι στην αποκέντρωση και τη μεταφορά
κεντρικών αρμοδιοτήτων του κράτους
στους δήμους, η μεταφορά του μαθητή
είναι υποχρέωση του υπουργείου Παιδείας
και όχι των «τοπικών» αρχόντων και των
γονιών.
--
Δωρεάν μετακίνηση όλων των μαθητών καθ'
όλη τη διάρκεια του χρόνου με τα μέσα
μαζικής μεταφοράς.
Ιδιαίτερα
κρίσιμο είναι το ζήτημα της μεταφοράς
για συγκεκριμένες κατηγορίες σχολείων
που είναι και διαδημοτικά και προϋποθέτουν
την μετακίνηση πολλών μαθητών τους.
Οι
χιλιομετρικοί περιορισμοί δεν εφαρμόζονται
στους μαθητές των Ειδικών Σχολείων,
χωρίς ωστόσο να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη
μεταφορά τους. Οτι δηλαδή δεν θα
επαναλαμβάνεται το φαινόμενο μαθητών
ΑμΕΑ που έμεναν σπίτι τους μέχρι τα μέσα
της σχολικής χρονιάς. Αλλων που πήγαιναν
σχολεία με λεωφορεία που οδηγούσαν
...στρατιώτες, αφού το υπουργείο Παιδείας
ανέθεσε στο υπουργείο Αμυνας να βρει
οδηγούς και συνοδούς μέχρι να προσληφθεί
εποχικό προσωπικό.
Η Πανελλήνια
Ενωση Γονέων Μουσικών και Καλλιτεχνικών
Σχολείωνεπαναφέρει επιτακτικά το
ζήτημα της μεταφοράς μαθητών, ζητώντας
κατάργηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης
που ισχύει σήμερα και μίσθωση λεωφορείων
χωρίς χιλιομετρικές δεσμεύσεις για όλα
τα σχολεία. Θυμίζουμε ότι πρόκειται για
σχολεία διαδημοτικά, όπου απαιτούνται
μετακινήσεις σε μεγάλες αποστάσεις και
μετεπιβίβαση των παιδιών σε περισσότερα
από ένα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ενδεικτικά
στην Αττική, στο Καλλιτεχνικό του Γέρακα
φοιτούν παιδιά από όλη την περιφέρεια,
ενώ στα Μουσικά συγκεντρώνονται σε
κάποιες περιπτώσεις μαθητές από 30
διαφορετικούς δήμους και περιοχές. Το
ωράριο των μαθητών διαρκεί μέχρι τις
15.15, ενώ τα παιδιά εκτός από τις τσάντες
πρέπει να κουβαλούν και μουσικό όργανο.